Bazı hayvanlar neden birbirine hediye verir?

“`html

Hayvanlar Dünyasında Hediyeleşme Geleneği

Hediye vermenin sadece insana özgü bir davranış olduğu düşünülse de, pek çok hayvan türünün de eşlerine ve arkadaşlarına hediye sunduğu gözlemlenmiştir.

Akraba Akrep Sineklerinin Hediye Anlayışı

Aldığınız bir hediyeden hayal kırıklığı yaşamış olabilirsiniz ama en azından kendinizi dişi akrep sineği ile kıyaslayarak mutlu hissedebilirsiniz.

Eğer bir dişi akrep sineği olsaydınız, yılbaşı için en büyük beklentiniz hayatınızdaki eşten alacağınız bir tükürük topu olurdu. Ancak dişi akrep sinekleri, eş adaylarına sundukları hediye ile ödüllendirilerek tatmin edici bir deneyim yaşarlar.

Davranışların Evrenselliği

Erkeklerin, çiftleşme sırasında dişilerine ikramda bulunarak evlilik hediyesi verme geleneği, salyangozlardan solucanlara kadar birçok türde gözlemlenmektedir.

Bununla birlikte, bu davranış en yaygın olarak böcekler ve araknidler arasında görülmektedir.

Böceklerin Hediye Stratejileri

Örneğin, altı benekli güveler, dişilerine spermle birlikte siyanür sunmaktadır. Bazı örümcek türleri ise, eş adaylarına sundukları ipekle sarılmış avlarını daha cazip hale getirmek için kimyasal katkılar eklemektedir.

Dişi, hediyeyi reddederse, erkek durumu kurtarmak için yeniden sarmalayarak sunmaya çalışmaktadır.

Bazen erkekler, düşük kaliteli avlar veya yarısı yenmiş lokmalarla dişileri yanıltmaya çalışırlar.

Bir araştırmaya göre, Pisauridae familyasından bazı örümceklerin sunduğu hediyelerin %70’i yanıltıcıdır.

Toronto Üniversitesi’nden davranışsal ekolojist Darryl Gwynne, “Erkekler, bozulmuş veya kurumuş böcek parçalarını paketleyip sunabiliyorlar.” şeklinde yorum yapmaktadır.

Diğer böceklerde de hediyeyi es geçen bireyler bulunmaktadır.

Gwynne, “İlkbaharda evimin yolunun aşağısında erkek sineklerin su böceklerini yakalamak için nehre uçtuğuna şahidim.” diyor.

“Dişi, erkeklerin getirdiği av için yarışıyor çünkü bu, yumurtalarını üretmek adına hayati öneme sahip. Geçenlerde bir erkeğin söğüt ağaçlarından getirdiği bir sunumla karşılaştım.” şeklinde ekliyor.

Hediyelerin Anlamı

Değersiz bir hediye sunulması, kısa vadede erkek için bir avantaj sağlayabiliyor fakat dişi, aldatılmış olduğunu anladığında hediyeyi reddediyor.

Bu durum, erkeklerin yalnızca kısa süreli birliktelikler yaşayabileceği anlamına geliyor. Dişi böcekler genellikle birçok eşle çiftleştiğinden, sahtekâr erkeğin spermiyle yumurtalarını döllendirme olasılığı daha düşük olmaktadır.

Adaçayı cırcır böceği erkeği, çiftleşme esnasında dişinin arka kanatlarını kemirmesine ve hemolenfini emmesine izin vermektedir.

Bir araştırma, bu “aşk ısırığı” sonrası erkeklerin başka bir eş bulma şanslarının düştüğünü göstermektedir çünkü enerji eksikliği yaşarlar.

Diğer İlginç Davranışlar

Öte yandan, kızıl sırtlı örümcekler çiftleşirken dişinin çenesine doğru geri takla atarak onun karnının ucunu çiğnemesine izin vermektedir.

Gwynne, bu hareketin erkek örümceğin hayatına son verse de, çiftleşme süresini uzatıp yavru sayısını artırdığını belirtmektedir.

Antik Hediye Örnekleri

2022 yılında Çin’deki Jiangsu Tarım Bilimleri Akademisi’nden bir araştırmacı, 99 milyon yıllık kehribarda bir böcek hediyesi bulmuştur.

Bu antik kehribarda, Alavesia cinci bir erkek sineğin bacaklarının arasında mukustan yapılmış boş, köpüklü bir balon tuttuğu tespit edilmiştir.

Bu durum, erkeklerin dişilere çiftleşmeye ikna etmek için hediyeler sunduğunu göstermektedir.

Genellikle hediyelerin besin değeri, dişilerin de yararına olmaktadır.

Ayrıca, bazı hayvanların yalnızca alıcıyı memnun etmek için hediye verdiği de bilinir.

Yunusların ve Diğer Hayvanların Hediye Davranışları

Örneğin, yunusların insanlara yılan balığı, ton balığı gibi yiyecekler sunduğu bilinmektedir.

Cambridge Üniversitesi’nden profesör Nicola Clayton, “Kargalardan ceviz, zeytin gibi hediyeler aldım.” demektedir.

“Vejetaryen olduğum için ölmüş hayvan verilmemesi beni sevindiriyor; bir mücevher parçası tercih ederim.” diye de eklemektedir.

Karga türlerine ait Avrasya alakargaları da sadece vermenin verdiği mutluluğu yaşamak için eşlerine hediyeler sunmaktadır.

Clayton ve ekibi, erkek alakargaların eşlerini yemekte izleyerek onlara farklı yiyecekler sunduğunu gözlemlemiştir.

Başka bir deyişle, erkekler dişilerin her zaman aynı şeyi yemek yerine, yeni lezzetler tercih ettiğini anlamışlardır.

Clayton, “Alakargalar, eşlerinin isteklerini anlıyor gibi görünüyor ve alakasız tercihler yerine doğru hediyeyi veriyor.” değerlendirmesini yapmıştır.

Bonobolar ve Özverili Davranışlar

İnsanlarla DNA’sının %99’unu paylaşan bonobolar arasında da özverili hediye verme eğilimi yaygındır.

2013 yılında gerçekleştirilen bir araştırma, bonoboların zaman zaman yabancılara görünürde hayır amaçlı hediyeler sunabildiğini göstermiştir.

Bonobolar, elma ve muz gibi yiyeceklerini, kendi grupları dışındaki diğer bonobolarla paylaşmayı tercih etmekte, hatta kendi yiyeceklerinden vazgeçerek etkileşimde bulunmaya çalışmaktadırlar.

Hediyeleşmenin Anlamı

Bu durum, neden hayvanların birbirine hediye verdiği sorusunu akla getirmektedir.

Davranışın pek çok türde evrimleşmiş olması, hem erkeklerin hem de dişilerin üreme fırsatlarını artırdığı düşüncesini doğurmaktadır.

Böcekler ve araknidler söz konusu olduğunda, sahtekârlık yapılmadığı takdirde bu doğru gibi görünmektedir.

Gwynne, “Erkek hediye verirken dişi de üreme şansına erişiyor.” ifadelerinde bulunmaktadır.

Bu durum, kulağa romantik gelmese de, değişik hayvanlar için farklı anlamlara gelebilmektedir.

Clayton, “Böcek dünyasında erkekler, dişileriyle çiftleşmek için hediye verirken, alakargalarda ömür boyu eş olurlar, bu yüzden bu bir rüşvet değil, bir takdir göstergesidir.” demektedir.

Böylece, Avrasya alakargaları gibi türlerde hediyeleşmenin aslında insanlarla aynı motivasyona sahip olduğu sonucuna varabiliriz: En yakınlarımızla sosyal bağları güçlendirmek.

“`

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir